Op 4 mei verpakte wethouder Marian van Kampen een mooie boodschap in haar herdenkingsspeech. We herdenken de slachtoffers van oorlog en geweld, zegt ze daarin. "Maar we eren hen het meest door hun idealen levend te houden. Door te leven naar de waarden waarvoor zij hun leven gaven: vrede, vrijheid, en menselijkheid." De hele speech, uitgesproken op 4 mei in Ursem, is hieronder na te lezen:
Beste aanwezigen,
Vanavond staan we hier samen, in stilte. Zoals we dat elk jaar doen op deze dag. Op deze plek in Ursem, in onze gemeente Koggenland, waar de herinnering leeft aan zij die vielen voor onze vrijheid. We herdenken de burgers en militairen die zijn omgekomen sinds het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog — in oorlogssituaties, tijdens vredesmissies, en overal ter wereld waar vrijheid onder druk stond en staat.
De stilte van twee minuten is krachtiger dan duizend woorden. In die stilte schuilt verdriet, maar ook dankbaarheid. Want dankzij hen, de mensen die hun leven gaven, leven wij vandaag in vrijheid.
Maar vrijheid is geen vanzelfsprekendheid. Dat was het niet toen in 1940 de Duitse bezetter ons land binnenviel. En dat is het ook vandaag niet. Terwijl wij hier herdenken, woeden er oorlogen in Oekraïne, in Gaza, in Soedan. Miljoenen mensen zijn op de vlucht. Kinderen groeien op in angst, mensen verliezen hun geliefden. Het zijn beelden die ons raken, omdat ze herinneren aan ons eigen verleden.
Dat verleden ligt dichterbij dan we soms beseffen. Ook hier in Ursem en omgeving heeft de oorlog diepe sporen nagelaten. Aan het eind van de oorlog werd West-Friesland een belangrijk gebied voor het verzet. In de polder Wogmeer, vlakbij Ursem, vonden geheime wapendroppings plaats om het verzet te versterken. Maar ook daar sloeg het geweld toe. In oktober 1944 liep een groep verzetsstrijders in een hinderlaag. Wat volgde, staat bekend als de Slag bij Rustenburg. Een tragische gebeurtenis waarbij meerdere mensen het leven lieten. Hun moed en opoffering verdienen blijvende erkenning.
De geschiedenis herhaalt zich misschien niet precies, maar we zien vaak dat vergelijkbare dingen opnieuw gebeuren. De lessen van vroeger zijn nog steeds belangrijk. Tegenstellingen tussen mensen, buitensluiting, het verspreiden van haat. Het begint vaak klein, maar kan grote gevolgen hebben. Juist daarom is herdenken zo belangrijk. Niet alleen om stil te staan bij wat er toen gebeurde, maar ook om na te denken over wat er nú speelt, en wat we samen willen voorkomen.
In Koggenland zijn we een gemeenschap waarin we naar elkaar omzien. Laten we die kracht gebruiken om het gesprek te blijven voeren. Over vrijheid. Over verdraagzaamheid. Over de plicht die wij hebben om onze democratie te beschermen.
Vanavond eren we de slachtoffers van oorlog en geweld. Maar we eren hen het meest door hun idealen levend te houden. Door te leven naar de waarden waarvoor zij hun leven gaven: vrede, vrijheid, en menselijkheid.
Laten we in die geest verder bouwen aan een samenleving waarin iedereen zich veilig en vrij voelt. Want herdenken is niet alleen terugkijken. Het is ook vooruitzien.
Dank u wel.
Marian van Kampen, Wethouder
